110 lat temu, 23 marca 1912 roku w Wirsitz (obecnie Wyrzysk w woj. wielkopolskim) urodził się Wernher von Braun. Był on konstruktorem rakiet, mającym olbrzymi wkład w rozwój XX-wiecznej techniki rakietowej.
Jego zainteresowania badawcze już od studiów skupiały się na opracowywaniu i udoskonalaniu rakiet. W 1934 roku, w wieku 22 lat obronił doktorat na Uniwersytecie Berlińskim, a już w 1937 roku został dyrektorem technicznym ośrodka badawczego w Peenemünde. W międzyczasie uzyskał licencję pilota. Podczas II wojny światowej wstąpił do SS. Miał istotną rolę w stworzeniu rakiet V2.
Cieniem na karierze von Brauna, oprócz członkostwa w SS, kładzie się wykorzystywanie pracy robotników przymusowych do budowy rakiet. W produkujących m. in. rakiety dla von Brauna zakładach Mittelwerk życie straciło około 25 000 więźniów obozu KL Mittelbau-Dora.
Trudna jest jednoznaczna ocena roli von Brauna w organizacji pracy przymusowej. Z jednej strony był on architektem niemieckiego programu rakietowego, osobiście nadzorującym również produkcję rakiet i wizytującym obozy koncentracyjne w celu pozyskania więźniów do pracy.
Z drugiej strony z zachowanych dokumentów wynika, że von Braun wstąpił do SS na wyraźną prośbę władz Rzeszy z 1939 roku, a sam pomysł włączenia produkcji rakiet do systemu wykorzystujących pracę więźniów ukrytych fabryk pochodził od Himmlera i Speera. Wizyty von Brauna w obozach sprowadzały się zaś do odbywania osobistych spotkań z więzionymi tam specjalistami, mogącymi pomóc w rozwoju prac nad rakietami, których próbował skłonić do współpracy (bez negatywnych konsekwencji w przypadku odmowy). Jednocześnie nie mógł on nie wiedzieć o tragicznych warunkach pracy więźniów, których w Mittelbau-Dora ginęło co najmniej kilkunastu dziennie. Zachowały się również relacje zlecania przez von Brauna kar cielesnych czy nawet osobistego bicia więźniów, których podejrzewał o sabotaż produkcji. Jednocześnie przez pewien czas von Braun był więziony przez Gestapo, aresztowanie było wynikiem defetystycznej wypowiedzi pod wpływem alkoholu.
Naukowiec został po wojnie przejęty przez Amerykanów i przewieziony do USA w ramach operacji Paperclip, która polegała na pozyskaniu i ewakuacji do Stanów Zjednoczonych czołowych niemieckich specjalistów. W Ameryce Wernher von Braun pracował przy stworzeniu rakiety Redstone, która to była zarówno pociskiem balistycznym, jak i nośnikiem satelitów. Największym dziełem von Brauna była rakieta Saturn V, która wyniosła człowieka na Księżyc. Po wieloletniej pracy dla NASA, Wernher von Braun zmarł w 1977 roku w USA.
Szczegółową ocenę postawy von Brauna w aparacie terroru III Rzeszy przedstawił w artykule „Wernher von Braun, the SS, and Concentration Camp Labor: Questions of Moral, Political, and Criminal Responsibility” Michael J. Neufeld ze Smithsonian National Air and Space Museum, m. in. na podstawie którego powstał niniejszy wpis.
Więcej o pierwszym lądowaniu na Księżycu:
20 lipca 1969 roku – pierwsze lądowanie na Księżycu
Na zdjęciu: Dr Werner Von Braun i Dr Kurt Debus, dyrektor Centrum Lotów Kosmicznych im. J. F. Kennedy’ego. W tle rakieta Saturn V. Źródło: NASA, domena publiczna.
Chcesz być wołany/wołana? Zaplusuj wpis z linku:
https://www.wykop.pl/wpis/49848163/σ-ʖσ-taktyczny-wpis-do-wolania-zainteresowanych
____________________________________________________
www: https://wiekdwudziesty.pl
FB: https://www.facebook.com/wiekdwudziestypl/
#historia #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #zainteresowania #kosmos #astronomia #wiekdwudziesty #lotnictwo #iiwojnaswiatowa #fotohistoria #gruparatowaniapoziomu #nasa